Restless Legs Syndrome (RLS) is een neurologische aandoening die een onbedwingbare drang veroorzaakt om de benen te bewegen. Hoewel de exacte oorzaak nog niet volledig bekend is, zijn zowel neurotransmitters zoals dopamine als hormonale factoren belangrijk in het ontstaan en de verergering van de symptomen. In deze blog bespreken we de invloed van deze elementen op RLS.
Dopamine: de rol van de neurotransmitter
Dopamine is een neurotransmitter die bewegingen in het lichaam reguleert. Bij mensen met RLS zijn er aanwijzingen dat er een verstoring is in de dopaminehuishouding. Deze verstoring kan leiden tot de onaangename sensaties en bewegingsdrang die kenmerkend zijn voor RLS.
Ijzer is belangrijk voor de aanmaak van dopamine. Een tekort aan ijzer kan deze communicatie verstoren, wat de RLS-symptomen kan verergeren. Daarom wordt het aanbevolen om de ijzerwaarden bij RLS-patiënten te controleren.
Hormonale invloeden: verschillen bij mannen en vrouwen
Hormonen zijn chemische boodschappers die door het lichaam worden geproduceerd en een belangrijke rol spelen bij het reguleren van allerlei lichaamsfuncties, waaronder stemming, slaap, energie en spierfunctie.
Verschillende hormonen lijken invloed te hebben op de symptomen van RLS. Bij vrouwen komt de aandoening vaker voor, met name tijdens zwangerschap en menopauze. Tijdens de zwangerschap, vooral in het derde trimester, is er een verhoogde ijzerbehoefte en veranderen de hormoonniveaus (zoals oestrogeen), wat RLS-symptomen kan verergeren. Na de bevalling verdwijnen deze symptomen vaak weer. Ook in de menopauze kunnen hormonale schommelingen zoals een daling in oestrogeen een rol spelen bij het ontstaan of verergeren van RLS.
Maar als hoge hormonale niveaus (oestrogeen) RLS zouden uitlokken, dan zou je verwachten dat de frequentie of de ernst van de RLS na de menopauze afneemt. En dit gebeurt niet. Ook het gebruik van hormoonsubstitutietherapie leidt niet tot een verhoogd voorkomen van RLS. En er is geen aantoonbaar verband tussen het gebruik van hormoonsubstitutietherapie, de postmenopauzale toestand en RLS. Dit alles duidt op een complexe en onzekere rol van hormonen bij RLS.
Er is weinig wetenschappelijk bewijs dat hormonale veranderingen bij mannen een belangrijke rol spelen in het ontstaan of de verergering van RLS, zoals wel het geval is bij vrouwen tijdens zwangerschap of menopauze.
Behandeling en leefstijl
Hoewel hormonen en neurotransmitters een rol spelen bij RLS, kunnen ook aanpassingen in de leefstijl helpen de symptomen te verlichten. In deze blog lees je wat je kunt doen om RLS-symptomen mogelijk te verminderen. Voor ernstigere gevallen kunnen dopamine-agonisten worden voorgeschreven, maar medicatie moet met zorg worden overwogen vanwege mogelijke bijwerkingen en augmentatie. Het is belangrijk om met uw arts te overleggen als u overweegt verder onderzoek te ondergaan of medicatie te gebruiken.
Stichting Restless Legs ondersteunt patiënten met RLS
Dit doen wij door jou en je medepatiënten informatie en advies te bieden over het syndroom.
We kunnen elkaars steun goed gebruiken. Door lid te worden ontvang je ons kwartaalblad De Nachtwacht, heb je de mogelijkheid om deel te nemen aan onze digitale Lotgenotentafels, blijf je op de hoogte van ontwikkelingen in het RLS-onderzoek en nodigen we je uit voor onze overige activiteiten.
Word nu lid voor €25,- per jaar!
Voor leden en donateurs. Door leden en donateurs.